1. Van drie fasen naar vele fasen: het 'blokjes-model'
Vroeger had je drie traditionele fasen: opleiding – werk – pensioen. Je werd opgeleid voor een beroep, vond een vaste baan en ging op je 65e met pensioen. Nu heb je meer fasen, zeg 7 à 10, van opleiding, werk, ander werk, ondernemerschap, sabbatical, omscholing, ander werk en uiteindelijk pensioen: het ‘blokjes’-model. In de ideale situatie kun je de aard en omvang van je werk aanpassen aan je levensfase en omstandigheden.
2. De ontdekkingsreiziger
Veel jongeren twijfelen. Hun keuzemogelijkheden zijn groot en de arbeidsmarkt krap. Zij kunnen de tijd nemen om hun omgeving te verkennen, hun opties (in leven en werk) te bekijken en de optie te kiezen die het beste past. De mindset van een ontdekkingsreiziger komt niet alleen van pas tussen je 18e en 30e, maar ook halverwege de 40 en als je in de 60 bent. Overgangsperioden waarin je leven verandert, waarin je nadenkt over keuzes en de veranderingen die passen bij wie je bent geworden.
3. Stapelen van blokjes
Het kan heel verrijkend zijn om rollen te combineren. Daar hoef je echt geen super-multi-tasker voor te zijn. Denk bijvoorbeeld aan de hybride docent: een professional die drie dagen bij een bedrijf of organisatie werkt en twee dagen les geeft in het beroepsonderwijs. Of het combineren van werk en opleiding, betaald werk en vrijwilligerswerk. De blokjes staan als treintje achter elkaar, maar kunnen ook gestapeld worden.
4. Vol gas, tandje erbij, stapje terug, noodrem
Ooit koos je voor een opleiding. Misschien ben je terecht gekomen in een beroep dat daarbij past. Wellicht ook niet en zit je nu heel ergens anders. De wereld verandert, je vak verandert, je privéomstandigheden veranderen en zelf verander je ook. Dan is het logisch dat je je werk aanpast aan wie jij bent, wat je (aan)kunt en wat je wilt. Als je barst van de ambitie geef dan vol gas. Als je energie over hebt, zorg dan voor een tandje erbij. Als je werk steeds meer van je energie vergt, doe dan eens stapje terug – dat is geen afgang, integendeel. En weet waar de noodrem zit voor het geval dat….
5. Hoezo pensioen? Lekker actief uitfaseren!
In ‘The 100-year life’ kunnen mensen tot op hoge leeftijd werken – misschien wel tot 80 of 90. Niet omdat het financieel moet, maar omdat het kan. Het geeft mensen een reden om te zijn, een reden om ’s morgens hun bed uit te komen, een doel in hun leven. Ik zie een zeventiger niet meer fulltime werken, maar wel parttime klussen oppakken. Er zijn uitzendbureaus voor ‘de ervaren generatie’ met een florerende afdeling voor 65-plussers.
Ben je ongeveer halverwege je loopbaan en sta je open voor een verkennend gesprek over jouw werk en leven? Ik help je te ontdekken wat je echt wilt, je koers te bepalen en de eerste stap te zetten.