Krijg je ook altijd uitslag van jeukwoorden? Mij overkwam het toen ik las dat ING geld gaat vrijmaken voor een pool van ‘werkgelukbrengers’. Echt, ik verzin het niet. Werkgelukbrenger bij ING. Een nieuwe opleiding tot werkgelukdeskundige. Een Chief Happiness Officer in dienst bij de Gemeente Amsterdam. Zijn dat soms positivo’s die je iedere ochtend bij de poort hartelijk verwelkomen, je een high-five geven, vragen of ze je auto of fiets even voor je weg zullen zetten en je dan een fijne dag toewensen?
Werkgeluk is een belangrijk thema in de ING-cao. Medewerkers die tijd nodig hebben voor hun groei en ontwikkeling, voor (mantel)zorg of privétaken kunnen een beroep doen op een vervanger uit de pool. Zodat het werk gewoon doorgaat en de medewerker zich niet bezwaard hoeft te voelen. Dit staat in de nieuwe ING-cao waarover de vakbondsleden nu stemmen. Op zich natuurlijk prima dat een goede balans tussen de belangen van het werk en de privébelangen van de werknemer in de arbeidsvoorwaarden wordt geregeld. Het bewaken van die balans behoort tot de kernverantwoordelijkheden van werkgever en werknemer.
Maar om daar nou een speciale functionaris voor aan te stellen? Hoeft de werkgever er dan verder niet meer op te letten? Daar hebben we toch de Happiness Officer voor? Sterker, we hebben een hele pool van geluksbrengers! Een pool van excuustruzen dus. Je kunt met goed fatsoen geen burn-out meer krijgen: onvoldoende geluisterd naar onze werkgelukbrengers!
In deze blog zes kritische kanttekeningen bij het fenomeen werkgelukbrenger.
- 1Geef iedereen ruimte voor ontwikkeling. Een vervanger uit de pool komt in actie als een medewerker tijdelijk niet of niet volledig inzetbaar is. ING reserveert hiervoor een budget van 0,4% van de loonsom. Prima natuurlijk als oplossing voor situaties waarin een medewerker klem komt te zitten in zijn werk. Zo voorkom je uitval. Maar als het gaat om leren en ontwikkelen, dan moet iedereendaar ruimte voor krijgen in zijn werk. Continu leren en ontwikkelen als hoofdregel, geïntegreerd in het werk en verdisconteerd in de personeelsformatie. Voor iedereen, niet alleen voor de happy few in ad-hoc situaties.
- 2Ondersteun eigen regie. Komt een ‘werkgelukbrenger’ geluk brengen? Dat suggereert de term wel. Misschien komt er een aparte brievenbus voor, waar ze het in kunnen stoppen. ING geeft als bredere context aan: meer autonomie en regelruimte, keuzevrijheid en maatwerk, welzijn en zingeving. Kijk, dat klinkt totaal anders. Wil je gemotiveerde medewerkers, dan zorg je dat ze zoveel mogelijk vrijheid hebben om hun werk en alles daaromheen zelf te regelen. Of bied je ondersteuning om het te regelen. Autonomie en eigen regie first. Bij een goede werkgever, in een hecht team, is tijdelijke vervanging altijd in overleg te regelen. Misschien kan een teamgenoot inspringen of kunnen de taken die niet kunnen blijven liggen worden verdeeld over het team. Werkgeluk laat je niet brengen door een poolvervanger, maar gaat de medewerker halen in overleg met team en leidinggevende.
- 3Ondersteun sociaal leren op het werk. Een poolwerker vervangt een medewerker die tijd nodig heeft voor leren en ontwikkelen. Dat is een mooie oplossing als de medewerker langere tijd extern een opleiding volgt, maar is niet per se nodig als het gaat om een paar dagen training op een externe locatie. Dat is sowieso wel erg ‘old school’. Vandaag gaat het immers meer om continuleren en ontwikkelen. Denk aan coaching, feedback, intervisie, peer groep leren en andere vormen van sociaal leren. Dat is leren van elkaar, met elkaar - in teams of 1 op 1 -, van dag tot dag, juist op het werk. Werkend leren en lerend werken geïntegreerd.
- 4Werk met elkaar aan open bedrijfscultuur. Organisaties die een werkgelukdeskundige of Chief Happiness Officer in de arm nemen geven daarmee een belangrijk signaal af voor imago als werkgever: werkgeluk is een serieus thema! De intentie is goed, geen enkele twijfel, maar als werkgever moet je waken voor een opeenstapeling van goed bedoelde programma’s. Ruimte en tijd om je te ontwikkelen, genoeg aandacht voor privé, oplossingen in geval van (mantel)zorg - dat kun je in een open bedrijfscultuur toch gewoon bespreken in het team of met de leidinggevende of coach. Zeker in situaties waar een medewerker ziet aankomen dat hij minder of niet beschikbaar is.
- 5Benader werkgeluk vanuit goed werkgeverschap. Werkgeluk, een positieve werkbeleving, zinvol werk, erkenning en waardering, het gevoel erbij te horen, autonomie en regelruimte, echt samen werken, echt het goede gesprek kunnen voeren - het zijn allemaal puzzelstukjes van goed werkgeverschap. Beloof als werkgever geen gouden bergen, maar wees realistisch in je communicatie aan medewerkers en potentiële kandidaten. Dat geldt natuurlijk ook voor werkgeluk.
- 6Regel flexibel werken voor iedereen. Onderdeel van de nieuwe ING-cao is een pilot ongelimiteerde vakantiedagen. Ben benieuwd wat daar uitkomt. Weer een programma erbij. Terwijl het gaat om ondersteuning van mensen in verschillende perioden van hun werkzame leven - vol er voor kunnen gaan op de top van hun kunnen, of zoekend naar een andere functie, of (tijdelijk) minder werk kunnen verzetten om wat voor reden dan ook. Dan zou ik eerder flexibiliteit in werkcontracten toejuichen. Zodat je periodes meer of minder kunt werken of kunt gaan voor een time-out of combinatiebaan (loondienst en eigen onderneming). Flexibel kunnen werken voor iedereen, maar dan wel met goed geregelde basiszekerheden.
Conclusie: waak voor de excuustruus, pak het thema zelf op
Kortom, werkbeleving en werkgeluk zijn serieuze thema’s. Ze passen bij vitale, gemotiveerde medewerkers die de regie pakken over hun eigen leven en professionele ontwikkeling. En zijn integraal onderdeel van goed werkgever- en werknemerschap. Daarom gaat het niet aan dit onder te brengen bij een speciaal iemand. Die wordt dan al gauw de excuustruus voor een essentiële verantwoordelijkheid van beiden: de alerte en empathische leidinggevende en de assertieve medewerker. Laten die het thema werkgeluk zelf oppakken in de context van werkbeleving, motivatie, vitaliteit en duurzame inzetbaarheid. Ik hoop echt dat de werkgelukbrenger een overwaaiende hype blijkt en een stille dood sterft. De tijd zal het leren!
Wil je meer werk maken van deze ingrediënten voor een positieve werkbeleving, voor gemotiveerde en bevlogen medewerkers? Wil je verder bouwen aan een unieke, onderscheidende propositie in de markt - geen gouden bergen, maar beloften die je kunt waarmaken?
Heb je hier concrete expertise en hands-on ervaring bij nodig? Neem dan contact met me op. Samen kunnen we kijken hoe ik jou kan helpen.