Een sollicitant moet in principe juiste informatie verstrekken en vragen naar waarheid beantwoorden. Diploma’s of titels opvoeren die je niet hebt mag niet; dat is ordinair liegen. Maar tussen goudeerlijk en ordinair liegen zit veel grijs. ‘In principe’ geeft aan dat er uitzonderingen zijn. Die zijn vaak vastgelegd in wet- en regelgeving. Bovendien bestaat er vaak rechtspraak over.
Zwijgrecht
Vragen die je niet hoeft te beantwoorden zijn bijvoorbeeld:
- vragen over kinderwens, zwangerschap, gezinsuitbreiding. Als dat toch gebeurt kun je hierop wijzen. Je kunt ook de vraag beantwoorden, maar in dat geval hoef je de waarheid niet te vertellen. Je hebt recht op privacy;
- vragen over gezondheid, ziekte, je medische dossier. Het kan wel zijn dat een functie fysieke eisen stelt. Dan moet de werkgever maar een aanstellingskeuring aanvragen. Dat is bij wet geregeld;
- vragen over godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, gender identiteit, seksuele geaardheid, burgerlijke staat. Dit zijn gronden die geen rol mogen spelen in wervings- en selectieprocedures. Dat is wettelijk geregeld. Leeftijdsdiscriminatie is ook verboden. Je hoeft je geboortedatum niet op je cv te zetten. Je hoeft ook geen compleet CV op te sturen. En op een sollicitatieformulier mag je een fake-geboortedatum opgeven. Maar bij indiensttreding moet je een identiteitsbewijs overleggen. En daar staat je geboortedatum wel op.
Spreekplicht
Soms moet je uit eigen beweging informatie geven, bijvoorbeeld:
- Soms moet je uit eigen beweging informatie geven, bijvoorbeeld:als je kampt met chronische ziekten, niet zichtbare beperkingen en/of psychische kwetsbaarheden. Dat geldt zeker als je daardoor beperkt inzetbaar bent. Of als de werkgever speciale voorzieningen moet treffen zodat jij je werk kunt verrichten. Als je weet dat je beperkt inzetbaar of bijzonder kwetsbaar bent, dan moet je hier tijdens een sollicitatie zelf over beginnen. Die eis is streng. Maar het geldt niet voor lichamelijke en geestelijke aandoeningen waarvan je bent genezen;
- als je weet dat er bijzondere omstandigheden spelen die tot een conflict kunnen leiden. Denk aan: een concurrentiebeding dat nog loopt, mogelijke belangenverstrengeling, een eerder ontslag op staande voet, negatieve publiciteit over jou, persoonlijk of zakelijk, of een strafblad. Het is altijd beter om hier zelf over te beginnen, omdat je dan de regie in eigen hand houdt.
Kleuren van je cv: wel verfraaien, niet verdraaien
Je mag je profiel, vaardigheden, werkervaring en opleidingen best aantrekkelijk en krachtig presenteren, zaken een beetje aandikken. Noem het: persoonlijk inkleuren. Je kunt je ook positief onderscheiden door de opzet, vormgeving en inhoud van je cv. Verfraaien mag, verdraaien of weglaten van relevante informatie niet, tenzij die vallen onder het zwijgrecht.
Worstel jij met vragen over wat wel en wat niet vermelden in je cv? Over wat wel en niet ter sprake brengen in een sollicitatiegesprek? Over gevoelige kwesties uit het verleden? Ben je bang die ene ‘killer question’ te krijgen, d.w.z. de vraag die je absoluut niet wilt krijgen?